De juiste behandeling op het juiste moment
Wanneer brengt stress je in beweging en wanneer werkt het tegen je?
Stress is een onvermijdelijk onderdeel van ons leven. Het kan ons scherp houden en motiveren, maar ook overweldigen en uitputten. Wat maakt dat stress je vooruit helpt in plaats van tegenhoudt? Het leven is nu eenmaal vol hobbels en kuilen. De oplossing ligt in hoe je ermee omgaat en of je de balans weet te bewaren tussen uitdaging en controle.
Positieve stress: de kracht van uitdaging
Stress kan positief zijn wanneer het je uitdaagt en motiveert. Dit noemen we positieve stress. Het ontstaat wanneer je controle ervaart over een situatie en het gevoel hebt dat je de taak aankunt. Het kan je helpen om doelen te bereiken, nieuwe vaardigheden te ontwikkelen en persoonlijke groei te bevorderen.
Voorbeeld: Je bereidt je voor op een belangrijke presentatie. Door je gedegen voorbereiding voel je spanning, maar je weet wat er van je verwacht wordt. Zodra je begint, raak je in een flow en presteer je boven verwachting. De stress motiveert je om het beste uit jezelf te halen.
Kenmerken van positieve stress:
- Controle over de situatie.
- Gevoel van flow en voldoening.
- Uitdaging zonder overweldiging.
Negatieve stress: verlies van controle
Negatieve stress ontstaat wanneer je controle verliest of denkt te verliezen. Dit kan gebeuren bij onverwachte tegenslagen of langdurige druk. In deze situatie wordt stress een obstakel dat je uitput en je functioneren belemmert.
Voorbeeld: Een chef-kok werkt tijdens een drukke avond in een restaurant. Door een defecte oven en een zieke collega raakt hij achter op schema. De stress wordt overweldigend, wat leidt tot chaos en frustratie.
Kenmerken van negatieve stress:
- Gebrek aan controle.
- Langdurige of acute druk.
- Frustratie, uitputting en verminderde prestaties.
Stress managen: van overleven naar leven
Het effectief managen van stress helpt om de balans te herstellen en de prikkel van stress te gebruiken voor groei. Dit kun je doen door te reflecteren op je situatie en gerichte acties te ondernemen.
Oorzaken achterhalen:
- Onderzoek wat de triggers van je stress zijn. Soms zijn deze direct duidelijk, maar ze kunnen ook verborgen blijven. Tijdelijk een dagboek kan hierbij helpen, waarin je iedere twee uur opschrijft wat je bezighoudt, en met een cijfer aanduidt hoeveel stress je ervaart
Omgaan met acute stress:
- Maak een lijst van zaken waar je wel en geen controle over hebt.
Focus op taken die je kunt beïnvloeden, waar je goed in bent en plezier in beleeft, en laat de rest los. Dit is makkelijker gezegd dan gedaan, maar je kunt het zeker leren.
Structurele stress:
De belangrijkste oorzaken van structurele stress zijn:
-
- De harmonie en verbinding willen bewaken
- Controle over te veel dingen willen behouden
- Perfectionisme en een (te) hoge lat
Dit alles even veranderen is niet altijd gemakkelijk, maar niet onmogelijk.
Hier is inzicht belangrijk en zijn er vaardigheden nodig, zoals het oefenen van empathische assertiviteit…
Voel je dat je hier iets mee wilt, neem dan contact op.
Dan alvast enkele ontspanningstechnieken:
Ontspanningstechnieken kunnen helpen om stress effectief te verminderen en balans te herstellen:
- Ademhalingsoefeningen
Verleng je uitademing bewust voor een kalmerend effect. Bijvoorbeeld: adem 4 seconden in en 8 seconden uit. Dit helpt je lichaam te ontspannen. - Progressieve spierontspanning (Jacobson)
Span en ontspan systematisch spiergroepen om fysieke spanning los te laten. - De natuur opzoeken
Breng tijd door in een natuurlijke omgeving om je stemming en concentratie te verbeteren. Zelfs foto’s van natuur kunnen stress helpen verminderen. - Achteruit tellen
Tel achteruit van bijvoorbeeld 300 naar 1 om je gedachten tot rust te brengen. - Ademhaling combineren met visualisatie
Stel je een rustige plek voor tijdens het ademen, zoals een strand of bos, om zowel lichaam als geest te ontspannen.
Conclusie
Stress is niet per definitie slecht. Wanneer je het als uitdaging kunt zien en effectief weet te managen, kan het bijdragen aan persoonlijke groei en vitaliteit. Door bewust te worden van je stress en de juiste technieken toe te passen, beweeg je van overleven naar leven. Gebruik stress als een kracht die je vooruit helpt, in plaats van een last die je tegenhoudt.
Neem contact op voor meer informatie of een eerste afspraak!